Ekstrakorporal urug‘lantirish (EKO) bugungi kunda tabiiy yo‘l bilan homilador bo‘la olmayotgan juftliklar uchun haqiqiy imkoniyatga aylanmoqda. EKO bepushtlikda qo‘llaniladi, agar an’anaviy davolash usullari samara bermasa va reproduktiv jarayonga aniq tibbiy aralashuv zarur bo‘lsa.
Biroq EKO har bir bemorga tavsiya etilmaydi. Bu jiddiy tibbiy jarayon bo‘lib, uni faqat to‘liq diagnostika va shifokor xulosasidan so‘ng o‘tkazish mumkin. EKO faqat tasdiqlangan ko‘rsatmalar mavjud bo‘lganda, tabiiy urug‘lanishning imkoni yo‘q yoki ehtimoli past hollarda qo‘llaniladi.
Qachon EKO haqida o‘ylash kerak: ayollar uchun asosiy ko‘rsatmalar
Eng keng tarqalgan sabablardan biri — bachadon naylarining yopishib qolishi yoki yo‘qligi. Agar naylar shikastlangan, olib tashlangan yoki o‘tkazuvchanligi yo‘qolgan bo‘lsa, EKO yordamida tuxum hujayra organizmdan tashqarida urug‘lantiriladi, bu esa anatomik to‘siqlar ta’sirini butunlay istisno qiladi.
EKO, shuningdek, ovulyatsiya buzilishi, endometrioz yoki tuxumdon zaxirasining kamayishi holatlarida ham qo‘llaniladi. Masalan, endometriozda EKO eng maqbul yechim bo‘lishi mumkin, chunki yallig‘lanish embrionning bachadonga joylashishiga to‘sqinlik qiladi.
Ayollar uchun EKO o‘tkazishning asosiy ko‘rsatmalari:
- bir yoki ikkala bachadon nayining yopishib qolganligi;
- o‘rta yoki og‘ir darajadagi endometrioz;
- dori vositalari samara bermaganda ovulyatsiya yo‘qligi;
- 38 yoshdan katta bo‘lish;
- bir necha marta tabiiy yo‘l bilan homilador bo‘la olmaslik.
Har bir bemor uchun EKO dasturi individual ravishda tuziladi — follikullar o‘sishi, tuxum hujayra sifati va endometriy holati nazorat ostida baholanadi.
Erkak bepushtligi: EKO va ICSI muammoni qanday hal qiladi
Agar erkakda spermatozoidlar soni kam, ularning harakatchanligi past yoki shakli buzilgan bo‘lsa, EKO erkak bepushtligida ham qo‘llaniladi. Bunday holatda ICSI usuli ishlatiladi — bu jarayonda embriolog spermani tuxum hujayraga bevosita kiritadi, bu esa urug‘lanish ehtimolini bir necha baravar oshiradi.
Bu usul hatto og‘ir spermatogenez buzilishlarida ham yordam beradi, tabiiy urug‘lanish imkoni yo‘q bo‘lganda. Shifokor sperma tahlili va juftlikning umumiy sog‘lig‘ini hisobga olgan holda eng mos dastur turini tanlaydi.
ICSI usulini qo‘llash uchun asosiy ko‘rsatmalar:
- spermatozoidlar sonining pastligi;
- hujayra shaklining anomaliyasi;
- spermatozoidlarning sust harakatchanligi;
- antisperm antitelalarning mavjudligi;
- oddiy EKO samarasi bo‘lmaganda.
Zamonaviy texnologiyalar va hujayralarni aniq tanlash imkoniyati tufayli, bu usul murakkab hollarda ham natija beradi va reproduktiv prognoz ancha yaxshilanadi.
Yosh va fertilitet: yillar homiladorlik imkoniyatiga qanday ta’sir qiladi
Yosh — tabiiy urug‘lanish imkoniyatini belgilovchi muhim omil. 35 yoshdan so‘ng tuxum hujayralar sifati va miqdori kamayadi. Shu sababli, O‘zbekistonda EKO ko‘pincha reproduktiv yoshi katta ayollarga tavsiya etiladi, bu esa homiladorlik ehtimolini oshiradi.
Yosh bilan bog‘liq bepushtlikda EKO o‘ziga xos yondashuvni talab qiladi: yumshoq stimulyatsiya, doimiy monitoring va dori vositalarini shaxsiy tanlash. Ba’zi hollarda donor tuxum hujayralari yoki embrionlarning genetik diagnostikasi qo‘llaniladi — bu muvaffaqiyatsizlik xavfini kamaytiradi.
Bu usul tabiiy fertilitet pasaygan hollarda ham onalik imkoniyatini saqlab qolishga yordam beradi.
Sizga EKO mosmi: reproduktolog bilan maslahatlashish muhimligi
EKO qilish to‘g‘risidagi qaror reproduktolog bilan maslahatlashuv dan so‘ng qabul qilinadi. Shifokor tahlillar, gormon ko‘rsatkichlari va UTT natijalarini baholab, shaxsiy davolash rejasini tuzadi. Ba’zan protseduraga tayyorgarlik kerak bo‘ladi — gormonal fonni to‘g‘rilash, qo‘shimcha kasalliklarni davolash va dasturga moslashish.
EKO — bu bir martalik emas, balki kompleks davolash jarayoni: stimulyatsiya, urug‘lantirish, embrionni ko‘chirish va homiladorlikni kuzatish bosqichlarini o‘z ichiga oladi. Har bir bosqichni to‘g‘ri o‘tkazish muvaffaqiyat ehtimolini oshiradi va organizmga yukni kamaytiradi.
EKO narxi qo‘llaniladigan texnologiya, dori vositalari va diagnostika hajmiga qarab farqlanadi. Ammo bu jarayonda eng muhim omil — tibbiy kuzatuv sifati.
Agar siz ishonchli markaz izlayotgan bo‘lsangiz, Dr. Steinke clinic ga e’tibor bering. Bizning EKO markazimiz zamonaviy usullar, individual dasturlar va professional yondashuvni taklif etadi — homiladorlik orzusini ro‘yobga chiqarish uchun.
